Somatic Workout, Somatic Movement, Somatic Yoga, Somatic Dance, Somatic Experience of gewoon in het nederlands Somatische Oefeningen. Je ziet de term Somatic steeds vaker voorbij komen. Zoals je in de blogpost doel van ACT in beweging hebt kunnen lezen, kan een Somatic workout bijdragen aan het weer vrijer bewegen om zo binnen je grenzen te doen wat je hart wilt.
Omdat het woord Somatic een beetje een containerbegrip geworden is, is het misschien handig om te onderscheiden waar het in dit artikel over gaat. In de Restorative Yogalessen en ACT in beweging trajecten maak ik ook gebruik van de Somatische oefeningen van Peter Levine, die op de langere termijn een door trauma overprikkeld zenuwstelsel meer kan reguleren. We hebben het in dit artikel echter over de Thomas Hanna Somatics bewegingsoefeningen.
Waarom kan ik niet goed bewegen?
Toen ik door aanhoudende migraine met duizeligheidsklachten steeds minder was gaan bewegen, kreeg ik ook weer pijnklachten aan mijn rug en heupen. Ik zeg weer omdat ik in het verleden een breuk aan mijn rug gehad had en een aangeboren dubbele heupdysplasie. Alhoewel ik yogadocent was en eerlijk durf te zeggen dat ik een goed ontwikkelde rompstabiliteit had, leek die stabiliteit ineens compleet verdwenen te zijn.
Het gekke was dat als therapeuten en artsen bepaalde oefeningen met mij deden om de kracht van mijn rompspieren te testen er niets mis leek te zijn. Sterker nog, ik was sterk! Klinkt ingewikkeld, maar ook weer niet. Qua coördinatie en motoriek (je vermogen om te bewegen) ging er namelijk duidelijk wel iets mis. Het advies was om de rompstabilisatie oefeningen te blijven uitvoeren. Wat ik trouw deed, maar er veranderde niets. Wat achteraf volledig te verklaren viel: ik had geen controle meer over de beweging van bepaalde spieren, omdat ik ze niet goed kon voelen.
Het onderliggende probleem: het niet kunnen voelen van je beweging
Toen ik voor het eerst in aanraking kwam met wat nu dus ook weleens een Somatic workout wordt genoemd, vielen er veel kwartjes op zijn plek. Mijn functionele beweging werd steeds beter en beter, doordat ik weer controle kreeg over mijn rompspieren. Bij veel aanhoudende spierklachten wordt de basis van het probleem namelijk niet aangepakt. Er wordt gewerkt aan het lokaal verlichten van pijn, wat vaak op de korte termijn wel even werkt, maar waardoor de klachten later toch weer terugkomen. In een Somatic Workout, wat ik trouwens een grappige term vind omdat het de meest trage oefeningen zijn die je je maar kan voorstellen, maar dat terzijde, adresseer je juist lichaamsbeweging als geheel. Geen enkel lichaamsdeel beweegt namelijk onafhankelijk, maar werkt juist samen met de rest van je lichaam als een groot orkest.
Misschien heb je wel eens gehoord van het woord sensomotoriek. Kortweg kun je zeggen dat sensorische zenuwen (die je doen voelen) informatie doorgeven aan het zenuwstelsel en brein. En dat motorische zenuwen vanuit het brein weer informatie doorgeven aan je spieren. Dit mechanisme is dus een continue feedback loop.
Dus je kunt je voorstellen dat als je brein niet goed kan registreren wat je voelt, je brein dan ook minder nauwkeurig bewegingen kan aansturen.
Een somatische workout (we houden hem er gewoon even in) geeft je de tools in handen om zelf dagelijks te oefenen in het bewust voelen van je bewegingen. 10 a 15 minuten per dag is al voldoende.
Werkt een Somatic workout bij FNS en fybromyalgie?
Bij zowel functionele neurologische stoornissen en fybromyalgie kan de sensomotoriek verstoord zijn. In een persoonlijk behandelplan komen vaak oefeningen voor die je weer leren lichaamssignalen beter te kunnen voelen. Omdat bij FNS en fybromyalgie de klachten zich vaak bij ieder mens zich weer net even anders uiten, vraagt dit om nauwkeurige begeleiding van een (gespecialiseerde) bewegingsdeskundige. Wanneer jij groen licht hebt van je specialist om weer meer te gaan bewegen, kunnen de Thomas Hanna Somatische oefeningen onderdeel uitmaken van het doel om weer beter te leren voelen en uiteindelijk weer vrijer te gaan bewegen. Bespreek dit uiteraard altijd even met jouw behandelend specialist.
Een Somatic workout wanneer zelfs kleine bewegingen al pijn doen
Wanneer je zenuwstelsel overgevoelig geworden is en steeds een vals alarm signaal afgeeft, kunnen zelfs de kleinste bewegingen als bedreigend worden ervaren door je brein. Dit filmpje van pijnexperts Lorimer Moseley en Dave Moen geeft dat mooi weer. Omdat somatische bewegingen heel traag uitgevoerd moeten worden, je zenuwstelsel leert dingen beter door iets heel traag te doen, kun je op deze manier ook weer het vertrouwen in je lichaam opbouwen. Je voelt dan namelijk dat er niets verkeerds gaat wanneer je deze bewegingen maakt. Zelfs als deze beweging een tijdelijke hogere pijnsensatie oproept. Om vrijer te bewegen is het namelijk normaal dat je daar pijnlijke sensaties bij kunt ervaren. Dit wijst bij aanhoudende pijnklachten niet op weefselschade, maar op het hertrainen van je brein en zenuwstelsel.